Cứ theo thông tục xưa nay, một trong những công chuyện quan trọng trong dịp đón tết là tảo mộ ông bà. Ở thành phố, nẩu thường nói "viếng mộ" vì không còn cỏ để "tảo". Chớ còn ở nông thôn quê tui, nẩu nói là dẫy mả, nghĩa là dọn sạch cỏ trên mộ. Theo quy định của một số nơi, nếu hổng làm xong việc này thì hổng cúng tất niên được.
Mùng 25 tháng chạp, nghĩa là còn 5 ngày nữa tới tết Nguyên đán 2014, tui dìa quê ở xã Hòa Đồng - Tuy Hòa Tây để tham gia dẫy mả họ. Thực ra, tui chỉ có mặt cho phải phép chớ tay chưn đâu có quen cầm cuốc (dù cách đây 20 năm, tui đã từng là nông dân). Năm nào, tui cũng phải dìa dự vì tui là trưởng tộc (!!!). Mang tiếng như vậy nhưng tui chẳng rành lắm chuyện dòng họ mình nên để bà con ở quê lo phần phong tục, còn tui vô Sài Gòn lo chuyện chơi web...
Mặc dù kêu đây là dẫy mả họ nhưng lâu nay tui chỉ dẫy mả phía dòng họ của nội chớ chưa từng dẫy mả dòng họ phía ngoại. Nói đúng ra, tui kết hợp nhiều dòng họ lắm: họ Nguyễn (ông ngoại), họ Lương (bà ngoại), họ Phạm (ông nội), họ Cao (bà nội), tết này phát hiện ra bà cố nội lại có họ Huỳnh... Nếu truy lĩnh tới thời Hồng Bàng thì tui mang cả chục họ chớ chẳng ít.
Sau khi dẫy mả xong, bà con tập trung dìa nhà thờ họ, tức nhà nội tui. Xuân này, bà nội tui 95 tuổi (tui còn phải phấn đấu tới nửa thế kỷ nữa mới theo kịp bà, hic, chắc là hổng theo kịp!). Sau khi cúng họ xong, con cháu bắt đầu ăn uống, trò chuyện... Đây là dịp để bà con họ hàng gặp nhau và ôn lại những kỷ niệm, tưởng nhớ công ơn của ông bà.
Mời bà con coi mấy tấm hình tui mới chụp trong dịp dìa quê dẫy mả ông bà.
Trên đường dìa quê, tui dừng chân bên cầu Đà Rằng (mới) chụp tấm hình nẩu dẫy mả ở xã Bình Ngọc. Xa xa là TP. Tuy Hòa trong sương sớm.
Đây là xã Hòa Đồng (Tuy Hòa Tây). Tui đang ngồi trên ngựa sắt, tại gò Bến Ngựa, phía sau lũy tre là con suối rất lớn, từng là nơi tắm ngựa (nhưng ấy là chuyện ngày xưa, còn bây giờ chỉ có ngựa sắt thôi)
Họ hàng của tui đang dẫy mả họ, có mả của những người đã mất từ thời xa lắc,
trước khi tui oa oa chào đời
Thực sự là tui cũng không nhớ nổi cái mả này của ai, thôi thì nhờ người khác
nhớ dùm mình vậy ("trưởng tộc" mà hư hỏng quá !)
Đội quân dẩy mả của dòng họ Phạm
Đây là mả của ông nội, người có ảnh hưởng lớn đến đời sống tinh thần của tôi
thời niên thiếu.
Đây là mả của em trai tui, chết vì tai nạn giao thông lúc còn sinh viên
Cúng mả họ ở nhà từ đường. Hai bức tranh rồng, hạc là do tui vẽ hồi học lớp 10
Họ hàng ăn uống, trò chuyện...
.