Văn hóa Việt Nam có một câu vè mai mỉa nhưng nay lại là "chân lý" đối với một bộ phận "Giàu nhưng không Sang". Số này luôn coi "Tiền là tiên là phật".

Văn hóa Việt Nam cũng đẻ ra một vài đứa con không hoàn chỉnh, mà điển hình trong số đó là thói hiếu danh.

 Khi xưa, cụ Nguyễn Công Trứ trăn trở, đau đáu để "Làm trai sống ở trong trời đất - Phải có danh gì với núi sông" thể hiện tráng khí lẫm liệt của một bậc quân tử trước thời cuộc thì nay những kẻ tiểu nhân học đòi thói trưởng giả định nghĩa chữ "danh" có lẽ chỉ gói gọn trong oai phong ngớ ngẩn: Lên giường cùng người nổi tiếng.

Những kẻ có nhân cách khiếm khuyết này vì tôn thờ giá trị của đồng tiền nên có lẽ nghĩ rằng ai ai cũng thế. Và hợp thay, chúng ghép hoàn hảo với những nhân cách chưa hoàn chỉnh mà người viết đề cập trước đó: Những "Chân dài đầu ngắn". Đúng là "Nồi nào úp vung nấy!"

Xã hội hay dùng khái niệm "Đại gia" để chỉ những người giàu có. Không phân biệt, không cần biết  họ đi lên bằng cách nào? Chân chính hay hắc ám?  Làm thương gia hay quan chức? Phẩm chất, lối sống ra làm sao? Bởi thế, những kẻ hiếu danh lại khuyết tật về nhân cách khi đã được liệt vào hàng "Đại gia" thì lại càng muốn danh tiếng nổi như cồn bằng bất cứ thủ đoạn nào.

"Qua đêm với ngôi sao" là một trong những thủ đoạn đó.

Để được "xả xui" sau mỗi vụ làm ăn thất bát, để được hả hê khoe "chiến tích đàn ông" trong một bàn tiệc sóng sánh rượu ngoại, để được vỗ vai lên mặt dạy đời anh bạn trẻ lún phún ria mép "Lên giường với con nhỏ trên Tivi kia chưa? Chưa hả? Chú em kém lắm!...", để được thỏa mãn cái oai phong "Đã là đại gia thì thích gì được nấy"..v...v.... Rất nhiều lý do để gắn lên ve áo các ông vài danh hiệu "Chơi với người nổi tiếng"

Số tiền để ném vào cái sự "thích gì được nấy" ấy lên tới hàng ngàn đô Mỹ, đôi khi bằng cả tài sản của đời ông, đời bố đại gia tích cóp khi xưa. Nhưng có hề gì vì trên miệng những trọc phú thời nay luôn thường trực chuỗi từ "Vui là được", "Tiền để làm gì?", "Đời còn đáng mấy",....

Đã có nhu cầu mua danh cùng gái đẹp tất có nguồn "cung" gái đẹp để phục vụ danh. Một bên cần tiền nhiều, một bên cần thỏa mãn sự chơi ngông. Dẫu rằng trong cuộc mây mưa cả hai đều ngấm ngầm dành tặng nhau sự khinh bỉ, miệt thị nhưng cuộc cộng sinh này đều thấy cái lợi từ nhau nên kẻ trong cuộc chắc chắn không một mảy may cắn rứt.

Chỉ xã hội là trả giá. Trả giá cho chính sự nông nổi, bồng bột của mình khi đưa ra những tiêu chuẩn hết sức sơ sài cho khái niệm "Đại gia", "Người của công chúng".

TRẦN ANH TUẤN

(SV ĐH KHXH & NV TP.HCM)