Giống như thuốc phiện dùng đúng thì giảm cơn đau, dùng sai thì thành con nghiện.
Giống như người đẹp, đứng xa chiêm ngưỡng thì hào hứng dâng cao, tới lúc sở hữu được rồi thì lại lao đao vì quá nhiều ham hố...
Và,...giống như ... Gia trưởng. Điều hành nghiêm chỉnh thì được ghép thêm mỹ từ "uy thế", nếu như chuệch choặc sẽ đương nhiên "se duyên" cùng "thói, tật"
Gia trưởng, hiểu nôm na theo nghĩa đen là chủ một cái nhà, nghĩa bóng là thái độ khư khư "một mình một chợ" của vị đứng đầu gia đình. Việc cái chợ ấy trật tự hay ồn ào vẫn là đề tài nóng hôi hổi với những bậc tu mi nam tử trót mang trong mình sự cay cú có từ thời ông Adam biết bị mất chiếc xương sườn....
Có anh bạn sau dăm năm du học bên trời Âu, khi về mang theo một nàng vợ Tây mới coóng ra mắt gia đình. Ngày đầu tiên để vợ một mình đi siêu thị, chàng ra nghị quyết về số tiền mua sắm, dặn mua gì thì mua nhưng cấm có vượt quá 300 đô. Nàng "Yes! Yes! Ok!" mù mịt rồi tung tăng hớn hở trèo lên Tắc xi. Lúc trở về kéo theo một chiếc xe tải nhỏ với lỉnh kỉnh đồ điện máy và quần áo hàng hiệu bên trong....
Tiền không xót mà xót cái sự "bất tuân thượng lệnh"! Tức khí, anh chàng nọc cô ả ra quất cho mấy roi quắn đít.
Tội nghiệp cho nàng dâu xứ sở cờ hoa lần đầu biết thế nào là mùi vị phục tùng, ấm ức không chịu nổi, nửa đêm mò dậy thút thít ghi vào nhật ký mấy câu tiếng Việt chưa sõi "Chồng gì mà chồng bé, bé tẹo tèo teo!" - ý là chê anh này nhỏ nhen.
Vô tình sáng ra bà mẹ chồng trong lúc dọn dẹp bỗng trông thấy mấy dòng "biểu tình" nguệch ngoạc ấy, chẳng biết hiểu thế nào mà cứ tủm tỉm cười rồi mang ra nhấm nháy khoe với bố chồng... Ông cụ gần sáu chục tuổi hấp háy đôi mắt tình tứ nhìn nội tướng trước khi phán một câu xanh rờn "Cái thằng! chỉ được cái giống bố!"
Cũng lấy vợ tây nhưng là vợ miền "Tây bắc", sau hai năm công tác ở vùng núi cao, H dẫn cô dâu từ giã bản làng trở xuống miền xuôi xây tổ ấm. Đôi uyên ương thuê trọ trong khu chung cư yên ả để nàng quen và thích nghi dần dần. Ngày đầu tiên dọn về nơi ở mới, "đức lang quân" treo ngay trước phòng ngủ một bảng cáo thị to hơn khổ giấy A0 ghi chi tiết 6 mục 18 điều về trách nhiệm và nghĩa vụ của hiền thê, bắt nàng học thuộc và thực hiện. Một tuần sau, thấy chẳng như ý muốn, chàng bổ sung thêm khoản chế tài "nếu vi phạm sẽ ... cấm vận!"
Vợ chồng son, hàng ngày ra vào gặp mặt nhau, "vợ tây" lại đang tuổi xuân phơi phới, lộng lẫy như đoá hoa rừng... Nên chẳng biết "cấm vận" kiểu gì mà chưa tới nửa năm, cái bụng cô gái Hơ Mông đã lùm lùm lớn mà vẫn còn lọ mọ đánh vần bảng nội quy...
Phái mạnh gia trưởng đôi khi còn gặp những thảm bại trớt quớt như thế, chứ "phe bên kia" mà có dịp nắm cờ thì tuyệt đối không bao giờ mắc lỗi kỹ thuật. Tại cơ quan, thủ trưởng C nổi tiếng bởi khí chất hét ra lửa với nhân viên, ấy vậy mà về đến nhà là mấy bố con ông đứng chung hàng ngũ phía sau lãnh đạo bà. Chỉ thiếu mỗi việc điểm danh, chứ cứ đúng 9h30 mỗi tối là phải tập hợp đầy đủ để báo cáo tình hình trong ngày, lịch hoạt động của hôm sau. Và mỗi khi bà chém tay xuống bàn hàm ý "đã quyết" nghĩa là bố con ông cấm còn được ý kiến ý cò gì nữa.
Hôm có anh nhân viên ký được bản hợp đồng béo bở, muốn đa tạ thủ trưởng bằng việc mời đi liên hoan mà phải đến tận nhà năn nỉ ỉ ôi với sếp bà. Sau màn trình bày hoàn cảnh dài lê thê, được vợ thủ trưởng mở đường cho đại tiệc, không quên kèm theo mấy lời đánh bóng ông xã "Chú xin phép tôi làm gì! Ông nhà tôi mà đã đi thì ai cản nổi... Nhưng đừng về quá khuya, chứ lo cho sức khoẻ của ông ấy lắm! Là rường cột mà lại..."
Được lời như cởi tấm lòng, ông hí hửng dẫn đầu đám lâu la đi đánh chén. 11h đêm bấm chuông vào nhà đã thấy cô con gái rượu chờ sẵn từ khi nào. Đưa cho bố xấp giấy rồi thì thào vào tai ông như... buôn bạc giả: "Má nói hôm nay ba ngủ một mình, dặn ba phải giải trình 4 tiếng vắng mặt và ký tên trong bản kiểm điểm viết sẵn này!..."
Hoá ra trong cuộc say sưa, ông cao hứng thả vào ly bia sóng sánh mấy câu thơ luận về vợ
"Mẹ mày", "Bu nó", "Bà nhà"
Đều là cách gọi "Vợ già"! thế thôi!"....
Ấy thế mà đã có thằng nhân viên nào đã tranh thủ hóng hớt alô về ton hót với "bu nó" liền liền!
Tức thì không tức... nhưng... ức!. Ông ức cái đứa thóc mách đó lắm. Thế nào rồi "thằng phản bội anh em" ấy cũng lộ rõ cái mặt nịnh thần ra, vì chắc chắn thời gian tới bà sẽ đề nghị ông cân nhắc nó vào vị trí ngon hơn.
Nhưng đành chịu chứ biết làm sao bây giờ? Nghĩ vậy nên ông ngoan ngoãn gò lưng trên ghế gỗ, nghiêm túc trải sự thật vào bản tường trình theo đúng như chiếu chỉ của "vua bà".
................
Vậy mới biết "Gia trưởng" cũng là một kỹ nghệ. Giống như lửa, biết dùng thì thắp sáng đêm tối, mà không khéo dụng thì có nguy cơ thiêu rụi cả mấy cánh rừng....
Mới có thơ rằng:
"Điều binh khiển tướng thời nay
Mười ông chưa đấu nổi tay một bà"
Trần Anh Tuấn
